Skinny Puppy: Prawa zwierząt są najważniejsze!
artykuł autorstwa Perry’ego Sterna, oryginalna publikacja: magazyn GRAFFITI, listopad 1988
Gdzieś w Los Angeles jest szaleniec który chce zabić Ogre’a. Ma to jakiś związek z dziewczyną, jakimiś lewymi prochami i czymś co Ogre nazywa ‘zbytnią nierealnością’. Teraz się śmieje, ale szczerze przyznaje, że ‘jeśli odczuwasz na albumie zmartwienie i lęk, to właśnie dlatego’.
Rozmawiam przez telefon z Nivkiem Ogrem, autorem tekstów, wokalistą i mózgiem Skinny Puppy, zespołu, który został określony przez gazetę z Vancouver jako ‘najdziwniejszy zespół świata’, i teraz rozpoczyna trasę po północnej Ameryce. Najnowszy album, czwarty w dorobku zespołu, nosi tytuł ‘VIVIsectVI’, i lęk, w połączeniu z agresją, odrzuceniem i namową, jest jego nieodzowną częścią, czyniąc ciekawym to, co cEvin Key nazywa ‘zupą z dzisiejszej muzyki’.
Chłopcy z zespołu to grzanki z tej zupy, oczywiście. A jeśli ktoś chce oskarżyć Skinny Puppy o dziwność, powinien także powiedzieć, że są oddani, oryginalni i rozwojowi.
Paliwem dla tego zespołu jest strach. Strach przed tym, czym jest teraz świat i czym się może stać. Strach przed możliwością, że człowiek zatraci swoją humanitarność i uczucia, i to zainspirowało Ogre’a aby mówić o prawach zwierząt. Jego własne obawy, prawie ogłupiające zamknięcie w sobie, zmusza go do wyjścia na scenę.
Ta sprawa, prawa zwierząt, tkwi w samym sercu Skinny Puppy. Przenika wszystkie kawałki i dominuje, przez szokujące i oszałamiające filmy, występ sceniczny. Tym razem zespół chce uczynić swój przekaz głośnym i jasnym. W przeszłości ludzie mówili, że nie rozumieją przekazu Skinny Puppy poprzez niezrozumiałą, zakręconą wokalizę Ogre’a. Ich wiadomość dla odbiorców ginęła w nieprzygotowanych na to uszach.
Słuchacze zawsze mylili wygląd Skinny Puppy i ich zamiarami. Wniosek był taki, że trio odzianych na czarno, długowłosych klawiszowców, którzy na jeden występ potrzebują więcej krwi i kości niż do trzech horrorów klasy B, robi sobie jaja dla bandy niespełnionych nastolatków. ‘Dla nastolatków mamy cały czas Gotycki oddźwięk’ wyjaśnia Ogre ‘ale oni są w pewnym sensie mądrzejsi i bardziej otwarci niż ci, którzy nazywają nas zespołem młodzieżowym’.
Teraz niesłyszący i niewierzący mogą przeczytać sobie liryki we wkładce do albumu i samemu prześledzić horror wykreowany przez Ogre’a: świat ludzi w którym brak jest uczuć.
‘Ludzie zawsze będą mówili że 90% naszej publiki nie rozumie sensu moich słów’ wyjaśnia Ogre ‘myślą, że to jakiś żart. Dla tego koncertu właśnie skończyłem składać filmy, i myślę, że to żart z nich, i to wcale nie śmieszny. Sens jest prosty i łatwy do zauważenia. Ci cynicy oglądający nasz koncert na pewno go zrozumieją. Filmy są zbyt otwarte i bezkompromisowe. Mogą śmiać się ze mnie, ale nie mogą śmiać się z mojego przekazu. Jest po prostu zbyt poważny. Filmy, dostarczone przez organizację ochrony zwierząt SURPRESS z Los Angeles, żywo i szokująco pokazują użycie zwierząt dla badań chemicznych i komercyjnych. Każdy, kto ujrzy bezsensownie złe traktowanie zwierząt, systematycznie odbywające się w laboratoriach, będzie to pamiętał zawsze.
Podstawy dla pomysłu podjęcia tematu praw zwierząt leżą w okresie dorastania Ogre’a. W wieku 14 lat po raz pierwszy trzymał pistolet w dłoni. ‘Pojechaliśmy na działkę mojej rodziny, około 9 mil na zachód od Calgary. ‘ relacjonuje ‘ja, mój przyjaciel i jego ojciec. Pojechaliśmy postrzelać do świstaków. Mój kolega pierwszy zauważył jednego i strzelił, ale trafił go tylko w nogę. Zwierzę szybko uciekło do swojej norki. To mnie przeraziło. Myślałem, że ten maluch umrze powoli i w mękach, nigdy nie zobaczy już słońca. To uczucie smutku i przerażenie sparaliżowało mnie.’
‘Kiedy była moja kolej na strzelanie, nie mogłem tego zrobić. Celowałem nad głową świstaka i strzelałem tak, żeby go przestraszyć. To wkurzało mojego kolegę i jego ojca. Jak byłem starszy, moi kumple brali swoje spluwy i strzelali do jaskółek, które siedziały na drzewie. Tak po prostu z nudów. Też chodziłem z nudów, ale nie strzelałem do ptaków, tylko tak, żeby uciekły. W ten sposób straciłem wielu przyjaciół.’
W tych dniach Ogre jest, oczywiście, wegetarianinem. Jedyną własnością ze skóry, jaką posiada, to para martensów. ‘One są ostatnim skórzanym produktem jaki posiadam i jaki będę miał’ oświadcza ‘to dla mnie zbyt ważne’.
To samo przerażające uczucie sprawia że cEvin Key komponuje swoją muzykę. Z nowym partnerem w zespole, Dwaynem Rudolfem Goettelem, Key produkuje te zakręcone perkusyjne przejścia które są podstawą muzyki Puppy.
W czasie, kiedy ktoś groził Ogre’owi w Los Angeles, Key miał własne problemy. Na Jamajce, w tym samym czasie kiedy szalał tam huragan Gillbert, Key postanowił przeciwstawić się swojemu przerażeniu w stosunku do wody.
‘Przezwyciężenie czegoś takiego oznacza kontynuację swojego życia’ mówi Key ‘To wydaje się błahe, ale miałem wielokrotnie koszmary, bo dwa razy prawie utonąłem jako dzieciak’. Kiedy toniesz, twój umysł wchodzi w taką dziwną, rozmytą fazę, jakby przejściową. Miałem wtedy chyba 9 czy 10 lat, a pamiętam to jakby to było wczoraj.’ Receptą na lęk Key’a było nurkowanie, i udało mu się, mimo paraliżującego strachu pokonał lęk przed wodą nurkując głębiej i głębiej do oceanu. ‘Ironiczne jest to że pewnie umrę przez utonięcie’ dodaje Key sardonicznie.
Poczucie humoru i horroru zawsze było i jest częścią pracy Key’a. Inspiracje znajduje w jego ‘zauroczeniu dziwnymi filmami i chorą muzyką’. Dla ludzi, którzy chcę zrozumieć kokofonię jego kompozycji, wymyśla filmowe porównania. ‘Pamiętasz dziwny klimat z Eraserhead i początkowy strach w Egzorcyście?’ pyta Key. ‘Myślę że ludzie którzy widzieli te filmy zrozumieją ich mieszankę, dla mnie to jak eliksir.’
Ten eliksir ma swój niewątpliwy potencjał. Key mówi, że czuje się ‘całkowicie fizycznie wyzwolony’ kiedy występuje. ‘W podobny sposób czułem wyzwolenie spod mojego strachu kiedy nurkowałem. Wszystko się na siebie nakłada i czasem masz sposobność aby dać upust swoim emocjom. Każdy odczuwa to inaczej: partia w squasha; dobry seks; popijawa, trip, a dla niektórych występ sceniczny’.
‘Fizyczne’ wyzwolenie jakie Key odczuwa na scenie działa jak przeciwwaga dla ‘emocjonalnego’ wyzwolenia Ogre’a. Mimo faktu, że ma za sobą setki występów przed coraz większą publiką, nieodmiennie zawsze ma obawy i odczuwa lęk. Tak jak stosunek Key’a do wody, Ogre odczuwa potrzebę przeciwstawiania się swojemu lękowi. ‘Granie na żywo przed ludźmi, przeciwstawianie się temu lękowi’ porównuje ‘ to jak kolejne nurkowanie cEvina głębiej i głębiej. Czujesz się coraz bardziej komfortowo i w ten sposób możesz pozwolić sobie na więcej, ciągle odczuwając ten lęk’.
Oczywiście, jakkolwiek ‘komfortowo’ Ogre czułby się na scenie, nie ma szans aby zrobił się z niego zwykły wokalista. Key śmieje się z tego pomysłu: ‘Kiedy się spotkaliśmy pierwszy raz, pomysł, aby zostać zwykłym rockowym wokalistą był dla niego tak obcy, jak zostanie maklerem dla mnie. Moje pokręcone pomysły o akcjach i obligacjach w jakiś sposób pewnie by się pokrywały z tym, w jaki sposób operowałby w ‘normalnym’ zespole.
‘Normalny’ to przymiotnik nieczęsto używany w związku z Skinny Puppy. Na VIVIsectVi, albumie, który widzą jako najbardziej dostępny z ich wszystkich, wybuchowa i pokręcona perkusja Keya i rytmy Goettela są tłem dla chorej, charczącej wokalizy Ogre’a. Nawet tytuł albumu jest prowokacyjny. Wymyślony, by każdy odczuł klimat wiwisekcji w taki sam sposób, jak niektórzy doszukują się zła w większości rockowych tekstów. Ogre wyjaśnia: ‘Zamiast szukać w ‘Piosence dla pana Eda’ tekstów satanistycznych odtwarzając ją do tyłu [czego też próbowaliśmy], bierzemy słowo i rozkładamy na sylaby i widzimy że jest równie satanistyczne jak ‘Pan Ed’. W tytule jest słowo ‘sect’ które dla Ogre’a oznacza kult, i jest podkreślone przez dwie pierwsze sylaby słowa ‘vivisect’, stylizowane aby ktoś mógł odczytać je jako rzymskie szóstki. Razem z ostatnim ‘VI’ ujmują w nawias słowo ‘sect’ jakby liczbą 666, czyli liczbą bestii. To może być skomplikowany, może nawet zbyt trudny żart, ale dla naszej grupy to bardzo ważne.’
Jest niemożliwym interpretacja liryków Skinny Puppy nie znając muzyki. Teksty Ogre’a, jak muzyka Key’a, to zbitek dźwięków, myśli, emocji i fraz. Złączone są ze sobą klejem współbrzmienia i, jak obraz pointylistyczny, należy je obserwować z dystansu dopóki się nie zrozumie całego obrazu.
Kawałek rozpoczynający płytę, czyli ‘Dogshit’ to jest to, co Skinny Puppy widzi jako sen. Był pierwszym singlem z tego albumu, a grupa musiała ugiąć się przed wydawcą i zmienić jego nazwę na ‘Censor’. Kawałek wieńczy opętańczy wrzask ‘You asshole’ [ty dupku] i rozpoczyna się kolejny kawałek ‘VX gas attack’, kawałek o broni chemicznej, w którym powtarza się w kółko fragment o seryjnych mordercach. ‘Harsh stone white’ to tak jak ‘Dogshit’ wizja snu autorstwa Ogre’a.
‘Human disease [S.K.U.M.M]’ zamyka pierwszą stronę, mówi o ciągłej walce człowieka z siłami natury. Człowiek, jako domniemany zwycięzca, w końcu i tak przegra, bo niszczy siebie niszcząc środowisko.
W kawałko ‘Who’s laughing now?’ mamy narrację. Przywołuje ona pamięć ‘Broken Alice’ z jej ‘retoryką jaszczurczego pocałunku’. Ogre maluje portret leniwej dziewczyny zniszczonej przez narkotyki, nękanej przez własną inteligencję, torturowanej przez świat, który niechybnie stworzyła i z którego chce uciec. Odważny, antywiwisekcjonistyczny ‘Testure’, który będzie drugim singlem [a jego remix to największy klubowy hit zespołu od czasu ‘Dig it’] jest widziany przez Skinny Puppy jako bardzo ‘radiowy’ kawałek.
Ogre tłumaczy: ‘Testure miał być taki lekki i dostępny, aby ludzie grali go w radio i przekazali nasze przesłanie. W sumie’ śmieje się Ogre ’to chyba jedyny kawałek jaki będą mogli puścić w radio. To nasza szansa aby sięgnąć do ludzi, którzy nas jeszcze nie słuchają, bo nasi fani i tak zrozumieją nasze przesłanie’.
‘State aid’ podkreśla rolę eksperymentów chemicznych CIA przy szerzeniu paranoi związanej z AIDS. Ostatni kawałek albumu, ‘Hospital waste’ obrazuje aktualny koszmar zatrucia środowiska, który możemy obserwować na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Śmieci które tak bezmyślnie usuwamy powracają by nas nawiedzać. Oto kawałek tekstu z ‘Testure’: ‘Co się wyrzuci powróci z większą siłą’. To co odrzucamy, bezwiednie czy nie, błahe, tak jak torba zużytych strzykawek, chemikalia niszczące ozon, czy życie bezbronnego zwierzaczka w imię nauki czy komercji, nieuchronnie powróci aby nas zniszczyć.
Skinny Puppy są być może ‘dziwni’ ale to wizjonerzy. To łatwe, wsadzić jakieś przesłanie w melodyjny rytm popowego kawałka. O wiele trudniej jest zawrzeć takie przesłanie w muzyce i występie, aby miało ten sam efekt. Skinny Puppy udaje się to bez wątpienia.
|
